در زبان انگلیسی جملات مختلفی وجود دارند که هر کدام ساختارها و کاربردهای منحصر به فرد خود را دارند که این مسئله ممکن است زبانآموزان را دچار چالش کند. یکی از این جملات، جملات امری یا دستوری هستند که کاربردهای مختلفی دارند. این جملات با وجود ساختار ساده، گاهی موجب سردرگمی زبانآموزان میشوند؛ به همین علت قصد داریم در این مقاله به جملات امری بپردازیم تا شما را با ساختار، کاربردها و نکات مربوط به این جملات آشنا کنیم.
جملات امری چیست؟
برای شروع آموزش بهتر است ابتدا بدانید که اصلا جملات امری چه جملاتی هستند؛ جملات امری جملاتی هستند که برای دستور دادن، درخواست کردن، توصیه کردن و… استفاده میشوند. زمان جملات امری همواره حال ساده است. ضمناً در این جملات معمولاً فاعل غایب است و جمله با فعل شروع میشود.
کاربردهای جملات امری
حالا که فهمیدید جملات امری چه جملاتی هستند، بهتر است با کاربردهای این جملات آشنا شوید تا بدانید کجا میتوانید از این جملات استفاده کنید.
این جملات کاربردهای مختلفی دارند که در ادامه به آنها میپردازیم:
دستور دادن
یکی از رایجترین کاربردهای جملات امری، همانطور که از اسمشان نیز پیداست، دستور دادن است.
به این مثال توجه کنید:
Wash the dishes.
ظرفها را بشور.
در این مثال، جمله با فعل (wash) شروع شده و فاعل آن غایب است پس این جمله یک جمله امری است که در آن به مخاطب دستور داده میشود که ظرفها را بشوید.
آدرس دادن
یکی دیگر از کاربردهای جملات امری که البته با اسم این جملات چندان تناسبی ندارد، آدرس دادن است. هرگاه بخواهیم به کسی آدرس بدهیم و او را راهنمایی کنیم، میتوانیم از جملات امری استفاده کنیم.
به این مثال توجه کنید:
Go straight and then turn left.
مستقیم برو و بعد به چپ بپیچ.
در این مثال، جمله با فعل (go) شروع شده و فاعل آن غایب است پس این جمله یک جمله امری است.
دستورالعملهای غذایی
برای ارائهی دستورالعملهای غذایی و آشپزی نیز میتوانید از جملات امری استفاده کنید.
به این مثال توجه کنید:
Boil the eggs.
تخم مرغها رو بجوشون.
در مثال بالا، جمله با فعل (boil) شروع شده و فاعل آن غایب است به همین علت این جمله یک جمله امری محسوب میشود.
ارائهی نصیحت و یا پیشنهاد
زمانی که بخواهید کسی را نصیحت کنید و یا پیشنهادی به او بدهید نیز میتوانید از جملات امری استفاده کنید.
به این مثالها توجه کنید:
مثال اول:
Don’t stay up late.
تا دیروقت بیدار نمان.
در مثال بالا، فرد در حال نصیحت مخاطب خود است بنابراین از جمله امری استفاده کرده است. البته این جمله چون با don’t شروع شده است یک جمله امری منفی است که در ادامه به آن میپردازیم.
مثال دوم:
Try this new flavor.
این طعم جدید را امتحان کن.
در این مثال، فرد در حال ارائهی یک پیشنهاد به مخاطب خود است بنابراین از جمله امری استفاده کرده است.
هشدار دادن
اگر بخواهید به کسی هشدار دهید و او را از کاری منع کنید، میتوانید از جملات امری استفاده کنید.
به این مثال توجه کنید:
Don’t make me angry.
مرا عصبانی نکن.
در این مثال، فرد در حال هشدار به مخاطب خود است بنابراین از جمله امری استفاده کرده است.
درخواست کردن (معمولاً با please)
یکی دیگر از کاربردهای جملات امری، بیان درخواست است که البته در این صورت برای اینکه جمله را از حالت دستوری دربیاوریم معمولاً از please استفاده میکنیم.
به این مثال توجه کنید:
Please open your books.
لطفا کتابهایتان را باز کنید.
در این مثال، گرچه جمله به ظاهر امری است اما فرد در حال بیان یک درخواست است و به همین علت please را به جملهی امری خود اضافه کرده است.
دعوت دوستانه و غیررسمی
برای اینکه کسی را به طور دوستانه و غیررسمی به جایی دعوت کنید، میتوانید از جملات امری استفاده کنید.
به این مثال توجه کنید:
Come to the party at 9.
ساعت ۹ به مهمانی بیا.
در این مثال، دستوری بیان نشده است و فرد در حال دعوت مخاطب خود به مهمانی است اما با این حال از جمله امری استفاده کرده است.
بیشتر بخوانید: آموزش ضمایر و صفات اشاره در انگلیسی
نحوه ساخت جملات امری
تا اینجا با جملات امری و کاربردهای آن آشنا شدید. حال بهتر است بدانید که این جملات چگونه ساخته میشوند و چه ساختاری دارند. برای ساخت جملات امری، معمولاً شکل سادهی فعل را در ابتدای جمله قرار داده و بعد ادامهی جمله را قرار میدهیم.
فاعل یا مخاطب جملههای امری، اغلب you (تو/شما) است که البته معمولاً در جمله پنهان است و اشارهی مستقیمی به آن نمیشود.
به این مثال توجه کنید:
Go to your room.
به اتاقت برو.
در این مثال، جمله با شکل سادهی فعل شروع شده است و فاعلی در آن مشاهده نمیشود. اما چون جملات امری درخطاب به کسی بیان میشوند، فاعل آنها معمولاً you است. اما این فاعل فقط در مواردی خاص که در ادامه به آنها میپردازیم، در جملات امری ظاهر میشود.
نکاتی در رابطه با ساختار جملات امری
حال که ساختار جملات امری را آموزش دادیم، بهتر است با مواردی که خیلی از این ساختار پیروی نمیکنند نیز آشنا شوید تا در صورت مشاهده بتوانید امری بودن آنها را تشخیص دهید. در ادامه به این نکات میپردازیم.
نکته 1: اگر درخواست یا دستور ما خطاب به جمعی باشد که یک نفر از آن جمع و یا حتی کل جمع باید آن را انجام دهد، به جای you از ضمایر نامعین مانند somebody, everybody, all استفاده میکنیم. برای مثال:
Somebody please help.
یکی لطفاً کمک کنه.
همانطور که مشاهده میکنید، در این مثال جمله با فعل شروع نشده و فاعل آن نیز you نیست؛ بنابراین شاید به نظر برسد که این جمله، یک جمله امری نیست. اما این یک جمله امری است که چون مخاطبش مشخص نیست و صرفا به یکی از اعضای جمع اشاره دارد، در آن از ضمیر نامعین somebody استفاده شده است.
All stand up against injustice.
همگی در برابر ناعدالتی بایستید.
در این مثال، فرد خطاب به کل جمع، جملهای امری را بیان میکند؛ بنابراین برای تاکید بر همه اعضای جمع، به جای you از all استفاده شده است.
نکته 2: جمله امری همیشه جملهای متشکل از اجزای مختلف نیست و در برخی موارد میتواند تنها از یک فعل تشکیل شده باشد. به این مثالها توجه کنید:
Stop!
وایسا!
Run!
بدو!
Go!
برو!
انواع جملات امری در انگلیسی
جملات امری در انگلیسی انواع مختلفی دارند که برای تسلط هرچه بیشتر شما بر این جملات، در این بخش قصد داریم به این انواع مختلف بپردازیم. جملات امری مثبت و جملات امری منفی (جملات نهی) دو نوع اصلی جملات امری در انگلیسی هستند اما میتوان انواع دیگری را نیز برای این جملات در نظر گرفت که در ادامه به آنها میپردازیم.
جملات امری مثبت
جملات امری مثبت همان جملاتی هستند که تا اینجا به آنها پرداختیم. در این جملات شکل سادهی فعل به تنهایی به کار میرود.
به این مثالها توجه کنید:
مثال اول:
Give me that book.
آن کتاب را بده به من.
همانطور که مشاهده میکنید، در این مثال جمله با شکل سادهی فعل give شروع شده است، پس این جمله یک جمله امری مثبت است.
مثال دوم:
Please turn off the TV.
لطفاً تلویزیون را خاموش کن.
در مثال بالا، بعد از please که برای مودبانه کردن جمله استفاده شده، شکل سادهی فعل turn off به کار رفته است بنابراین این جمله، یک جمله امری مثبت است.
جملات امری منفی یا جملات نهی
نوع دیگر جملات امری، جملات امری منفی یا جملات نهی هستند که در واقع شکل منفی جملات امری هستند؛ بنابراین برای ساخت جملات امری منفی کافی است به قبل از فعل جمله، do not و یا شکل مخفف آن یعنی don’t اضافه کنید.
به این مثالها توجه کنید:
مثال اول:
Open the door. جمله امری مثبت
در را باز کن.
Do not/don’t open the door. جمله امری منفی
در را باز نکن.
در این مثال، با اضافه کردن do not/don’t به ابتدای جمله اول که یک جمله امری مثبت است، جمله امری منفی ساخته شده است.
مثال دوم:
Turn off the TV. جمله امری مثبت
تلویزیون را خاموش کن.
Do not/don’t turn off the TV. جمله امری منفی
تلویزیون را خاموش نکن.
در این مثال، به قبل از turn off در جمله اول، do not/don’t اضافه شده و جمله امری منفی ساخته شده است.
جملات امری شرطی
تا اینجا به دو نوع اصلی جملات امری پرداختیم. در این قسمت سایر انواع جملات امری را آموزش میدهیم؛ لازم به ذکر است این انواع در واقع زیرمجموعهی جملات امری مثبت و جملات امری منفی هستند.
یکی از انواع جملات شرطی، جملات امری شرطی است که در آن، در بخش اصلی جمله (main clause) از جملات امری استفاده میکنیم.
به این مثال توجه کنید:
If you miss the train, call me.
اگر به قطار نرسیدی، با من تماس بگیر.
در این مثال، قسمت دوم جمله یعنی call me یک جمله امری است و به همین علت به جملهی بالا، جمله امری شرطی گفته میشود.
جملات امری غیر واقعی
جملات امری غیرواقعی جملاتی هستند که ساختار جملات امری را دارند اما چون برای دستور دادن استفاده نمیشوند، به آنها جملات امری غیرواقعی گفته میشود. این جملات در واقع برای ابراز امیدواری، پیشنهاد دادن و… استفاده میشوند.
به این مثالها توجه کنید:
مثال اول:
Have a good day.
روز خوبی داشته باشی.
در این مثال، فرد برای مخاطب خود روز خوبی را آرزو کرده است و به او دستوری نداده است اما با این حال از یک جمله امری استفاده کرده است.
مثال دوم:
Enjoy your meal.
از غذات لذت ببر.
در این مثال نیز با اینکه جمله امری است، دستوری بیان نشده است.
جملات امری با فاعل مشخص
همانطور که پیشتر گفته شد، در جملات امری فاعل معمولاً غایب است اما گاهی برای مشخص کردن فاعل جمله و یا تاکید روی آن، فاعل را به جمله اضافه میکنیم.
به این مثالها توجه کنید:
مثال اول:
Everybody listen!
همه گوش کنید!
در این مثال، برای تاکید، فاعل everybody به جمله اضافه شده است.
مثال دوم:
Sarah, sit down; the rest of you go.
سارا بشین؛ بقیهتون برید.
در این مثال نیز برای مشخص کردن مخاطب، فاعل که Sarah است در جمله ذکر شده است.
جملات امری با and
گاهی اوقات در جملات شرطی، میتوان به جای جملهواره شرطی از جمله امری به علاوه and استفاده کرد تا لحن جمله تهدیدآمیز شود. برای درک بهتر این نکته به مثال زیر توجه کنید:
Do this and I’ll never speak to you again.
اگر این کار را انجام دهی، دیگر هیچوقت با تو حرف نمیزنم.
در این مثال، به جای اینکه از if you this استفاده شود، از جمله امری do this به علاوه and استفاده شده است تا جمله جدی و تهدیدآمیز به نظر برسد.
جمله امری با سوالات ضمیمه
جملات امری نیز مانند سایر جملات انگلیسی میتوانند به همراه سوالات ضمیمه یا tag questions به کار بروند. اگر جمله امری مثبت باشد، برای ساخت سوالات ضمیمه معمولاً از will you یا won’t you استفاده میشود. اما اگر جمله امری منفی باشد، برای ساخت سوالات ضمیمه معمولاً از will you استفاده میشود.
به مثالهای زیر توجه کنید:
مثال اول:
Lend me some money, will/won’t you?
مقداری پول به من قرض بده، باشه؟
در این مثال، چون جمله امری مثبت است، برای ساخت سوال ضمیمه میتوان از will یا won’t استفاده کرد.
مثال دوم:
Don’t forget to send the letters, will you?
یادت نره نامهها رو بفرستی، باشه؟
در این مثال، چون جمله امری منفی است، برای ساخت سوال ضمیمه از will you استفاده شده است.
نکته: برای ساخت سوالات ضمیمه با جملات امری، میتوان از موارد زیر نیز استفاده کرد:
can you, can’t you, could you, would you
نقل قول جملات امری
جملات امری نیز مانند سایر جملات انگلیسی میتوانند به صورت نقل قول استفاده شوند. اگر نقل قول مستقیم باشد که جمله امری عینا و بدون هیچ تغییری نقل میشود اما اگر نقل قول غیر مستقیم باشد، تغییراتی روی جمله اعمال میشود. برای نقل قول غیر مستقیم جملات امری، اگر جمله امری مثبت باشد، معمولاً به ابتدای آن to اضافه میشود و اگر جمله امری منفی باشد، به ابتدای آن not to اضافه میشود. برای درک بهتر این مطلب به مثالهای زیر توجه کنید.
مثال اول:
My mother said, “get some rest.” نقل قول مستقیم
مادرم گفت: «کمی استراحت کن.»
My mother said to get some rest. نقل قول غیرمستقیم
مادرم گفت کمی استراحت کنم.
در این مثال، جمله امری get some rest یک جمله امری مثبت است که در نقل قول غیر مستقیم به to get some rest تبدیل شده است.
مثال دوم:
He said, “don’t waste your money.” نقل قول مستقیم
او گفت: «پولت را هدر نده.»
He said not to waste my money. نقل قول غیر مستقیم
او گفت پولم را هدر ندهم.
در این مثال، جمله امری don’t waste your money یک جمله امری منفی است که در نقل قول غیر مستقیم به not to waste my money تبدیل شده است.
لازم به ذکر است یکی از مواردی که در جملات نقل قول غیر مستقیم تغییر میکند، صفت ملکی است که مانند اینجا your به my تبدیل میشود.
بیشتر بخوانید: زمان حال ساده چیست؟ + کاربرد و فرمول حال ساده در انگلیسی
نحوه تشخیص جملات امری
حال که با جملات امری، کاربردها و انواع آن آشنا شدید، بهتر است بدانید که چطور باید این جملات را تشخیص دهید تا آنها را با سایر جملات انگلیسی اشتباه نگیرید. از آنجایی که جملات امری معمولاً با فعل شروع میشوند و یا فعل در ابتدای جمله و نه بعد از فاعل قرار میگیرد، یکی از روشهای تشخیص جملات امری، این است که ببینید فعل در ابتدای جمله قرار گرفته است یا نه.
البته همانطور که گفته شد برخی جملات امری با فعل شروع نمیشوند که در آن صورت باید از مفهوم جمله به امری بودن آن پی ببرید.
برای مثال:
Wait a minute, please.
یک دقیقه صبر کن لطفاً!
در این مثال، فعل در ابتدای جمله قرار گرفته است که این تشخیص امری بودن جمله را راحت میکند.
Could you please open the door?
میشه لطفا درو باز کنی؟
در این مثال، فعل وسط جمله قرار گرفته است و تنها راه تشخیص امری بودن جمله، توجه به مفهوم آن است. در این جمله یک درخواست بیان شده است اما همانطور که گفته شد، برای بیان درخواست میتوان از جمله امری استفاده کرد که در اینجا نیز همین اتفاق افتاده اما برای اینکه جمله مودبانهتر شود به آن could you please اضافه شده است.
نحوه تبدیل جملات امری به جملات امری رسمی و مودبانه
برای اینکه جملات امری کمی از حالت دستوری خارج شوند و احساس بدی در مخاطب ایجاد نکنند و همچنین کمی رسمیتر شوند، میتوان از جملات امری مودبانه و رسمی استفاده کرد. اما جملات امری رسمی و مودبانه چه جملاتی هستند؟ جملات امری رسمی و مودبانه همان جملات امری هستند اما کلمات یا عباراتی به آنها اضافه میشود تا از حالت دستوری خارج شده و مودبانه و رسمی به نظر برسند. در ادامه به روشهای تبدیل جملات امری به جملات رسمی و مودبانه میپردازیم.
استفاده از just, please, if you don’t mind و …
یکی از روشهای مودبانه کردن جملات امری استفاده از کلمات و عبارات بالا است.
به این مثالها توجه کنید:
مثال اول:
Open the window, if you don’t mind.
اگر مشکلی ندارد پنجره را باز کنید.
در این مثال، فرد در حال مطرح کردن یک درخواست است و برای اینکه جمله از حالت دستوری خارج شود، از عبارت if you don’t mind استفاده کرده است.
مثال دوم:
Just wait for the manager to come, please.
لطفاً منتظر باشید تا مدیر بیاید.
در این مثال، برای خارج کردن جمله از حالت دستوری، همزمان از just و please استفاده شده است.
تبدیل جمله امری به جمله سوالی
برای اینکه جمله امری را به طور مودبانه بیان کنید، میتوانید آن را به یک جمله سوالی تبدیل کنید.
به این مثال توجه کنید:
Close the door. – Could you please close the door?
درو ببند. – میشه لطفاً درو ببندی؟
همانطور که مشاهده میکنید، جمله اول یک جمله امری است که چون به شکل ساده استفاده شده، حالت دستوری دارد. اما در جمله دوم عبارت could you please اضافه شده است تا جمله را از حالت دستوری خارج کرده و آن را تبدیل به یک جمله امری مودبانه کند.
استفاده از do
اگر بخواهید جمله امری را برای درخواست کردن، شکایت کردن و عذرخواهی کردن به کار ببرید، میتوانید do را به ابتدای جمله اضافه کنید تا هم تاکید جمله بیشتر شود و هم شکل مودبانهتری به خود بگیرد.
به این مثالها توجه کنید:
مثال اول:
Do sit down and relax.
بنشینید و استراحت کنید.
در این مثال، قبل از فعل جمله (sit down) از do استفاده شده است تا جمله مودبانهتر به نظر برسد.
مثال دوم:
Do forgive me.
منو ببخش.
در این مثال نیز شخص برای عذرخواهی کردن به ابتدای جملهی خود do اضافه کرده است تا جمله از حالت دستوری خارج شده و البته تاکیدش بیشتر شود.
نحوه تبدیل جملات امری به جملات امری غیررسمی و تهدیدآمیز
در بالا به نحوه تبدیل جملات امری به جملات امری رسمی و مودبانه پرداختیم. حال خوب است بدانید که جملات امری غیررسمی و تهدیدآمیز چطور ساخته میشوند. این جملات با اضافه کردن you (در جملات امری مثبت) یا don’t you (در جملات امری منفی) به ابتدای جمله امری ساخته میشوند.
به این مثالها توجه کنید:
مثال اول:
You get out of my office.
از دفتر من برو بیرون.
در این مثال، به ابتدای جمله you اضافه شده است تا جمله حالت تهدیدآمیز پیدا کند.
مثال دوم:
Don’t you talk about my friend like that.
راجع به دوست من اینطور صحبت نکن.
در این مثال، چون جمله یک جمله امری منفی است و فرد قصد داشته آن را به یک جمله تهدیدآمیز تبدیل کند، به ابتدای آن don’t you اضافه کرده است.
آنچه از مقاله جملات امری آموختیم:
همانطور که میدانید انواع جملات انگلیسی و به خصوص جملات امری یا دستوری اهمیت و کاربرد زیادی دارند و یادگیری آنها در یادگیری زبان نقش پررنگی ایفا میکند؛ به همین علت در این مقاله سعی کردیم تا جملات امری و نکات مربوط به این جملات را به شما آموزش دهیم تا به تسلط لازم بر این جملات برسید و در یادگیری زبان انگلیسی یک قدم پیشروی کنید. امیدواریم این مطلب برایتان مفید واقع شود.