برای اینکه بدانیم انواع جمله‌واره‌های قیدی در زبان انگلیسی چیست و چه کاربردی دارد باید ابتدا با دو مفهوم جمله‌واره و قید آشنا شویم.
1. قید: قبلاً در یک مقالهٔ مستقل به آموزش قید در زبان انگلیسی پرداخته‌ایم. به‌طور خلاصه قید یک کلمه یا جمله‌واره است که با توضیح اضافی، به توصیف فعل، صفت یا یک قید دیگر می‌پردازد.
2. جمله‌واره: به‌طور خیلی خلاصه می‌توان گفت جمله‌واره‌ها ترکیبی از کلمات هستند که حتماً دارای یک فاعل (نهاد) و یک گزاره هستند که به آن فاعل نسبت داده شده است. در واقع جمله‌واره چیزی است مابین عبارت (phrase) و جملهٔ کامل (sentence)؛ یعنی از عبارت کامل‌تر و از جمله ناقص‌تر است.
حالا که با قید و جمله‌واره آشنا شدیم، خوب است به توضیح جمله‌وارهٔ قیدی بپردازیم.
جمله واره قیدی چیست؟
جمله‌وارهٔ قیدی در زبان انگلیسی یا adverbial clause یک جمله‌واره است که نقش قید را ایفا می‌کند. یعنی ترکیبی از کلمات که توضیحات بیشتری دربارهٔ نحوهٔ انجام فعل، یک صفت، یک قید دیگر یا کل جمله ارائه می‌دهد. جمله‌وارهٔ قیدی بخشی از جمله است که معمولاً در پاسخ به چرا، چه موقع، چه وقت، چطور، چقدر و در چه شرایطی بیان می‌شود.
در مثال‌های زیر، بخشی که زیر آن خط کشیده شده است، جمله‌وارهٔ قیدی است:
When you see the green flag, you can start to go.
وقتی که پرچم سبز را دیدید می‌توانید شروع به رفتن کنید.
Sara helped her friend because she was in need.
سارا به دوستش کمک کرد چون او نیاز داشت.
If the weather is nice, we will go for a picnic.
اگر هوا خوب باشد، ما به پیک‌نیک خواهیم رفت.
بیشتر بخوانید: فعل کمکی would چیست؟
نکته: اگرچه بعضی از جمله‌واره‌ها می‌توانند معنای مستقل داشته باشند و در جمله استفاده شوند اما جمله‌واره‌های قیدی فقط و فقط به‌طور غیر مستقل و وابسته در جمله می‌آیند و باید با جملهٔ دیگری کامل شوند. اگر خودتان هم دقت کنید، متوجه می‌شوید که جمله‌واره‌های زیر معنای کاملی ندارند و شنونده منتظر است جملهٔ دیگری آن را تمام کند:
When you see the green flag…
If the weather is nice…
انواع جمله واره قیدی
جمله‌واره‌های قیدی در زبان انگلیسی انواع مختلفی دارند. به‌طور معمول آنها را در انواع زیر دسته‌بندی می‌کنند:
جمله‌وارهٔ قیدی زمان (adverbial clauses of time)
جلمه‌وارهٔ قیدی جمله‌واره‌ای است که برای بیان زمان انجام کار یا رخ‌دادن یک چیز استفاده می‌شود. این جمله‌واره‌ها معمولاً با این کلمات همراه هستند:
until, before, after, as long as, while, when
مثال:
After you buy a new car, we can go on a trip.
بعد از اینکه تو یک ماشین جدید بخری، ما می‌توانیم به سفر برویم.
Before she came here, she was living in Tehran.
او قبل از اینکه به اینجا بیاید در تهران زندگی می‌کرد.
As long as I’m under 18, I can’t drive.
تا وقتی که من زیر ۱۸ سال هستم، نمی‌توانم رانندگی کنم.
جمله‌وارهٔ قیدی مکان (adverbial clauses of place)
جمله‌وارهٔ قیدی مکان جمله‌واره‌ای است که برای بیان مکان انجام یک فعل یا رخ‌دادن یک رویداد استفاده می‌شود. این جمله‌واره‌ها با کلماتی مثل where و wherever همراه هستند.
مثال:
You are with your dog wherever you go.
هرکجا می‌روی همراه سگت هستی.
Where you feel safe, you can set up your tent.
هرجا احساس امنیت کردی، می‌توانی چادرت را برپا کنی.
جمله‌واره‌ی قیدی هدف و نیت (adverbial clauses of purpose)
با این جمله‌وارهٔ قیدی می‌خواهیم هدف از انجام یک کار یا نیتی که در پس انجام یک کار بوده است را مشخص کنیم. این جمله‌وارهٔ قیدی معمولاً با کلماتی مثل so that, in order to, in case همراه است.
مثال:
Students went to the yard in order to play soccer.
دانش‌آموزان به حیاط رفتند تا فوتبال بازی کنند.
Alice went down to the rabbit hole so that she could find the rabbit.
آلیس از لانهٔ خرگوش پایین رفت تا بتواند خرگوش را پیدا کند.
جمله‌واره‌ی قیدی دلیل (adverbial clauses of reason)
این نوع جمله‌وارهٔ قیدی برای بیان دلیل انجام فعل یا رخ دادن یک رویداد بیان می‌شود. برای بیان جمله‌واره‌های قیدی حاکی از دلیل، معمولاً از کلمات زیر استفاده می‌شود: because, since, as.
مثال:
Because she was late, she lost the school bus.
چون او دیر کرده بود، اتوبوس مدرسه را از دست داد.
Since I was new there, they were too kind to me.
چون من آنجا جدید بودم آنها نسبت به من بسیار مهربان بودند.
بیشتر بخوانید: زمان ماضی بعید چیست؟
جمله‌واره‌ی قیدی شرط (adverbial clauses of condition)
جمله‌وارهٔ قیدی شرط برای بیان شرایط و موقعیت استفاده می‌شوند و در آن از حروف ربطی مثل if و provided that به کار می‌رود.
مثال:
If the gas price doesn’t rise further, they could get through the winter.
اگر قیمت گاز بیشتر افزایش پیدا نکند، آنها می‌توانند در زمستان دوام بیاورند.
We will spend the night out of the house if the weather stays good.
اگر هوا خوب بماند ما شب را بیرون از خانه می‌گذرانیم.
جمله‌واره‌ی قیدی نتیجه (adverbial clauses of result)
این نوع جمله‌وارهٔ قیدی از لحاظ معنا بسیار شبیه جمله‌وارهٔ قیدی هدف است اما می‌توان تفاوت ظریف بین این دو را تشخیص داد. جمله‌واره‌ی قیدی نتیجه برای بیان آن است که بگوییم یک کار نتیجهٔ کار دیگر بوده است. در این نوع جمله‌وارهٔ قیدی می‌توانید کلماتی مثل so that و such that را ببینید.
مثال:
He worked hard so that he could afford a new house.
او سخت کار کرد تا بتواند خانه‌ی جدیدی بخرد.
It was such an exciting show that I didn’t breathe for 20 minutes.
به‌قدری نمایش هیجان‌انگیزی بود که ۲۰ دقیقه نفس نکشیدم.
جمله‌واره‌ی قیدی حالت و چگونگی (adverbial clauses of manner)
در جمله‌وارهٔ قیدی حالت و چگونگی یا adverbial clauses of manner به سوالی پاسخ می‌دهیم که معمولاً با how ساخته شده است و دربارهٔ چگونگی انجام یک کار توضیح می‌دهیم. این جمله‌واره با کلماتی مثل این همراه است: as, like, in the way that, as if.
مثال:
She organized the party as if she were a professional event planner.
او طوری مهمانی را برنامه‌ریزی کرد که انگار یک برنامه‌ریز حرفه‌ای رویدادهاست.
He cooked dinner like his grandma.
او شبیه مادربزرگش شام درست کرد.
جمله‌واره‌ی قیدی مقایسه (adverbial clauses of comparison)
برخی اوقات جمله‌وارهٔ قیدی برای بیان مقایسهٔ بین دو چیز در یک جمله است، در این صورت از جمله‌وارهٔ قیدی مقایسه استفاده می‌کنیم که معمولاً با کلماتی مثل as well as, than و like مشخص می‌شود.
مثال:
He wears a hat that’s way more ridiculous than his old one.
او کلاهی می‌پوشد که از کلاه قدیمی‌اش خیلی مسخره‌تر است.
They came home by taxi, just like I did.
آن ها با تاکسی به خانه آمدند، درست مثل من.
جمله‌واره‌ی قیدی تضاد و تمایز (adverbial clauses of concession)
وقتی جمله‌وارهٔ قیدی درصدد بیان یک مفهوم متضاد و مخالف با جملهٔ اصلی باشد، آن جمله‌واره در این دسته خواهد بود. در جمله‌واره‌های قیدی تضاد و تمایز از کلماتی مثل although, though, even though, while استفاده می‌شود.
نکته: در این نوع جمله‌واره، حتماً دو جمله با یک کاما از هم جدا می‌شوند.
مثال:
Although it was raining, we decided to go for a walk.
اگرچه هوا بارانی بود اما ما تصمیم گرفتیم به پیاده‌روی برویم.
She finished the marathon, although she was injured.
او ماراتن را تمام کرد، اگرچه آسیب دیده بود.
آنچه در مقاله انواع جمله واره های قیدی آموختیم:
در این مقاله دربارهٔ انواع جمله‌واره‌های قیدی در زبان انگلیسی صحبت کردیم. بهتر است برای آشنایی کامل‌تر با مفهوم قید و جایگاه آن در جمله مقالهٔ «آموزش کامل قید در زبان انگلیسی» را بخوانید. در این مقاله همچنین ۹ مورد از جمله‌واره‌های قیدی مختلف را با مثال توضیح دادیم.
در پایان یک ترفند برای تشخیص جمله‌واره‌های قیدی آموزش می‌دهیم: بهترین راه حل این است که:
1. ابتدا با توجه به معنای جمله، جملهٔ اصلی را پیدا کنید. هرچه جز جملهٔ اصلی باقی مانده بود اگر خودش یک جمله با فعل و فاعل بود، احتمالاً جمله‌وارهٔ قیدی است؛
2. حالا آن جمله‌وارهٔ باقی‌مانده را نگاه کنید. اگر خودش به‌تنهایی معنای کاملی نداشت و نیز اگر با حذف آن، همچنان معنای جمله کامل بود، آن جمله‌واره یک جمله‌وارهٔ قیدی است.
