پرسش‌های تأییدی (Tag Questions) در زبان انگلیسی
پرسش تأییدی (Tag Question) یک ساختار گرامری در زبان انگلیسی است که برای تأیید گرفتن یا جلب موافقت مخاطب در پایان یک جمله‌ی خبری به کار می‌رود. این پرسش کوتاه که به انتهای جمله اضافه می‌شود، معادل عبارت‌هایی مانند «مگر نه؟»، «درسته؟» یا «این‌طور نیست؟» در زبان فارسی است. به عبارت دیگر، Tag Question شبیه یک سؤال کوچک مثل «… مگر نه؟» پس از یک جمله‌ی خبری است که گوینده برای اطمینان از صحت گفته‌ی خود یا تعامل بیشتر با شنونده مطرح می‌کند. این ساختار به ویژه در مکالمات روزمره انگلیسی بسیار پرکاربرد است و به گفتگو حالت طبیعی‌تر و صمیمانه‌تری می‌بخشد.
برای درک بهتر، به چند مثال توجه کنید:
- It’s very cold today, isn’t it? – امروز هوا خیلی سرد است، این‌طور نیست؟
- You don’t eat meat, do you? – تو گوشت نمی‌خوری، درسته؟
- Sarah can drive, can’t she? – «سارا» می‌تواند رانندگی کند، این‌طور نیست؟
- He hasn’t finished his work, has he? – او کارش را تمام نکرده است، مگر نه؟
در هر یک از مثال‌های بالا، بخش پایانی پررنگ‌شده همان پرسش تأییدی است که پس از یک جمله‌ی خبری آمده و از شنونده تأیید یا موافقت طلب می‌کند.
ساختار گرامری Tag Questions
ساختار کلی یک پرسش تأییدی در انگلیسی به صورت زیر است:
جمله‌ی خبری + کاما (,) + فعل کمکی + ضمیر فاعلی + علامت سؤال ?
به بیان ساده: ابتدا یک جمله خبری را بیان می‌کنیم، سپس بعد از یک کاما یک سؤال کوتاه می‌آوریم که شامل یک فعل کمکی (کمکی یا modal) و یک ضمیر فاعلی است. ضمیر فاعلی در قسمت سؤال باید با فاعل جمله‌ی اصلی هماهنگ باشد (اگر فاعل جمله اصلی یک اسم بود، در بخش تگ از ضمیر متناسب با آن اسم استفاده می‌کنیم). فعل کمکی نیز مطابق زمان و فعل جمله‌ی اصلی انتخاب می‌شود. در پایان کل جمله (جمله خبری به همراه سؤال تأییدی) علامت سؤال قرار می‌گیرد.
نکته مهم در ساختار Tag Questions این است که بار معنایی مثبت/منفی بین جمله اصلی و تگ برعکس است. یعنی:
- اگر جمله خبری مثبت باشد، سؤال تأییدی منفی خواهد آمد.
- اگر جمله خبری منفی باشد، سؤال تأییدی مثبت استفاده می‌شود.
به عنوان مثال:
- You are a student, aren’t you? – تو دانشجو هستی، این‌طور نیست؟ (جمله اصلی مثبت بود، پس تگ را منفی کردیم: are → aren’t)
- He isn’t at home, is he? – او در خانه نیست، مگر نه؟ (جمله اصلی منفی بود، پس تگ مثبت آمد: isn’t → is)
در ساختن پرسش تأییدی مراحل زیر را دنبال می‌کنیم:
- تشخیص فعل کمکی جمله: ابتدا فعل یا فعل کمکی جمله خبری را تشخیص دهید. اگر جمله دارای فعل کمکی (مثل is, are, have, will, can و غیره) یا فعل modal باشد، همان را در تگ به کار می‌بریم. اگر جمله خبری فعل کمکی آشکار نداشت (مثلاً در زمان حال ساده یا گذشته ساده که با فعل اصلی بیان شده)، برای ساختن تگ باید از فعل کمکی مناسب استفاده کنیم (در زمان حال ساده از do/does و در گذشته ساده از did).
- تعیین شکل مثبت یا منفی فعل کمکی در تگ: بر اساس مثبت یا منفی بودن جمله اصلی، شکل مخالف آن را برای فعل کمکی در تگ انتخاب کنید. یعنی اگر جمله اصلی مثبت است، فعل کمکی را در تگ به شکل منفی مخفف (با n’t) استفاده کنید؛ و اگر جمله اصلی منفی است، فعل کمکی را در تگ به شکل مثبت (بدون not) به کار ببرید.
- استفاده از ضمیر فاعلی مناسب: در پرسش تأییدی هیچ‌گاه از اسم کامل استفاده نمی‌شود، بلکه حتماً باید ضمیر آورده شود. ضمیر فاعلی باید مطابق با فاعل جمله اصلی باشد. برای مثال اگر فاعل جمله Ali است، در تگ از he استفاده می‌کنیم؛ اگر the children است، از they استفاده می‌شود؛ و مثلاً اگر این کتاب (که در انگلیسی it می‌شود) فاعل است، در تگ نیز it خواهیم داشت.
- افزودن علامت سؤال: در پایان کل جمله (پس از بخش تگ) علامت سؤال قرار می‌گیرد تا نشان دهد کل جمله حالت پرسشی دارد.
با رعایت این مراحل، می‌توانید به‌درستی یک Tag Question بسازید. در ادامه به اجزای مهم این ساختار و موارد خاص آن بیشتر می‌پردازیم.
جدول افعال کمکی برای Tag Questions
در جدول زیر مهم‌ترین افعال کمکی و شکل مخفف منفی آنها را که در ساختن پرسش‌های تأییدی استفاده می‌شوند، مشاهده می‌کنید. از شکل منفی این افعال در تگ برای جملات خبری مثبت استفاده خواهد شد. (اگر جمله خبری منفی باشد، از شکل مثبت فعل کمکی استفاده می‌کنیم.)
| فعل کمکی در جمله اصلی | شکل منفی مخفف برای تگ پرسشی | مثال (جمله + تگ) |
|---|---|---|
| am (I am) | aren’t (I) | I’m late, aren’t I? |
| is (he/she/it is) | isn’t | She is here, isn’t she? |
| are (you/we/they are) | aren’t | They are coming, aren’t they? |
| do (I/you/we/they do) | don’t | You play piano, don’t you? |
| does (he/she does) | doesn’t | John likes tea, doesn’t he? |
| did (گذشته‌ی do) | didn’t | Mary went home, didn’t she? |
| have | haven’t | We have seen it, haven’t we? |
| has | hasn’t | Tom has finished, hasn’t he? |
| had | hadn’t | You had left, hadn’t you? |
| will | won’t (مخفف will not) | He will come, won’t he? |
| can | can’t | You can swim, can’t you? |
| could | couldn’t | She could hear us, couldn’t she? |
| should | shouldn’t | They should wait, shouldn’t they? |
| would | wouldn’t | You would help, wouldn’t you? |
| must | mustn’t | We must go, mustn’t we? |
توضیحات:
- همان‌طور که مشاهده می‌کنید، برای هر فعل کمکی، شکل منفی مخفف‌شده (not + فعل به صورت کوتاه) در ستون وسط آورده شده است. اگر جمله‌ی شما با هر کدام از این افعال به صورت مثبت بیان شود، در تگ از شکل منفی آن استفاده می‌کنیم. برعکس، اگر جمله با این افعال به شکل منفی باشد (مثلاً isn’t, don’t, haven’t و …)، در تگ شکل مثبت همان فعل کمکی را به کار می‌بریم.
- فعل am حالت استثنا دارد: در انگلیسی شکل مخفف am not به صورت معمول وجود ندارد (عبارت amn’t I در زبان معیار استفاده نمی‌شود). بنابراین برای جمله‌ای که فاعل آن «من» (I) و فعل آن am باشد، در تگ از aren’t I? استفاده می‌کنیم. مثال: I am your friend, aren’t I? (من دوست تو هستم، مگر نه؟). همچنین اگر جمله با I am به صورت منفی باشد (I’m not…), تگ آن به صورت مثبت am I? خواهد بود: I’m not late, am I?
- Won’t شکل مخفف will not است. توجه کنید که will در شکل منفی به صورت willn’t نوشته نمی‌شود بلکه شکل صحیح won’t می‌باشد.
- اگر جمله‌ی خبری در زمان حال یا گذشته ساده فعل کمکی نداشته باشد (مثل مثال‌های John likes tea یا Mary went home در جدول بالا)، ما از فعل‌های کمکی do/does یا did در پرسش تگ استفاده می‌کنیم. برای زمان حال ساده: اگر فاعل سوم‌شخص مفرد باشد از does (doesn’t) و در غیر این صورت از do (don’t) استفاده می‌کنیم؛ برای زمان گذشته ساده از did (didn’t) بهره می‌بریم.
موارد و نکات خاص در Tag Questions
در استفاده از پرسش‌های تأییدی برخی حالات ویژه و استثناها وجود دارد که دانستن آنها ضروری است:
- فاعل‌های نامعین و جمع: اگر فاعل جمله کلماتی مانند everyone, no one, nobody, someone و امثال آن باشد، معمولاً در بخش تگ از ضمیر they استفاده می‌شود (چون این کلمات به صورت مفهومی جمع یا نامعین هستند). به علاوه، اگر مفهوم جمله منفی باشد (مثلاً وجود no, nobody, never در جمله)، جمله از لحاظ معنایی منفی محسوب شده و تگ باید مثبت بیاید. مثال: Nobody is here, are they? – هیچ کس اینجا نیست، مگر نه؟ (فاعل nobody مفهوم منفی دارد، لذا تگ به صورت مثبت و با they آورده شده است). مثال دیگر: She never tells the truth, does she? – او هرگز حقیقت را نمی‌گوید، این‌طور نیست؟ (وجود never جمله را منفی کرده، پس تگ را مثبت does she آوردیم).
- عبارات امری (دستوری) و پیشنهاد با «Let’s»: در زبان انگلیسی گاهی برای درخواست مودبانه یا دستور دادن نیز از ساختار Tag Question استفاده می‌شود. اگر جمله‌ی ما امری باشد و بخواهیم به صورت نرم‌تر و تعاملی‌تر مخاطب را مخاطب قرار دهیم، در پایان جمله از یک تگ سؤال استفاده می‌کنیم. در جملات امری مثبت (دستوری مستقیم) معمولاً از will you یا can you در پرسش تگ استفاده می‌شود. برای درخواست‌های بسیار مودبانه می‌توان would you یا could you به کار برد، و اگر لحن دوستانه و غیررسمی باشد won’t you هم دیده می‌شود. مثال: Open the door, will you? – در را باز کن، باشه؟ (دستور را با یک تگ سوال will you کمی مودب‌تر کرده‌ایم). در جملات امری منفی (نهی کردن با Don’t) معمولاً تنها از will you در تگ استفاده می‌شود. مثال: Don’t be late, will you? – دیر نکنی‌ها، باشه؟
- وقتی جمله با «Let’s» شروع شود: ساختار Let’s (مخفف Let us) برای پیشنهاد کردن کاری به صورت جمع (خود گوینده به همراه مخاطب) به کار می‌رود. در این حالت تگ پرسشی مناسب «Let’s» معمولاً shall we است. چون در واقع جمله‌ی امری پیشنهادی است و فاعل ضمنی آن «ما» محسوب می‌شود. مثال: Let’s go for a walk, shall we? – بیا برویم قدم بزنیم، موافقی؟
- لحن (Intonation) در پرسش تأییدی: معنای یک Tag Question در مکالمه تا حد زیادی به آهنگ صدای گوینده بستگی دارد. اگر لحن صدا در پایان جمله بالا برود (لحنی پرسشی یا rising intonation)، گوینده در واقع سؤال واقعی می‌پرسد و منتظر پاسخ است (یعنی شک دارد و تأیید می‌خواهد). اما اگر لحن در پایان جمله پایین بیاید (لحنی خبری یا falling intonation)، گوینده صرفاً به دنبال تأیید گرفتن سطحی یا همراهی مخاطب است و معمولاً پاسخ خاصی انتظار ندارد. به عبارتی در حالت دوم، Tag Question بیشتر برای رعایت ادب یا تعارف و ایجاد گفتگو به کار می‌رود نه برای کسب اطلاعات واقعی. مثال: اگر بگوییم «You will help me, won’t you?» با لحن بالا رونده، واقعاً می‌خواهیم بدانیم طرف مقابل کمک خواهد کرد یا نه؛ اما همان جمله با لحن خنثی یا پایین رونده به این معناست که ما از قبل فرض کرده‌ایم کمک می‌کند و صرفاً تأیید می‌طلبیم.
با توجه به نکات بالا، پرسش‌های تأییدی در انگلیسی می‌توانند بسته به کاربرد، هم به صورت سؤال حقیقی مطرح شوند و هم به عنوان ابزار مکالمه‌ای برای حفظ جریان گفتگو یا ادب و نرم کردن لحن جمله استفاده شوند.
سخن آخر
در این مقاله با ساختار، قوانین، استثناها و کاربردهای پرسش‌های تأییدی (Tag Questions) در زبان انگلیسی آشنا شدیم. همان‌طور که دیدید، این ساختار ساده ولی کاربردی می‌تواند به مکالمات شما حالت طبیعی‌تر و تعاملی‌تری ببخشد. اگر به دنبال تقویت گرامر انگلیسی، به‌ویژه در مکالمه هستید، یادگیری دقیق question tagها یک گام مهم در مسیر روان‌صحبت کردن است. برای یادگیری بهتر گرامر و تکنیک‌های مکالمه، مقالات دیگر ما در بخش آموزش زبان انگلیسی را از دست ندهید. تمرین کنید، جمله بسازید و در مکالمات روزمره به‌کار ببرید—پرسش‌های تأییدی ساده‌اند، اما تأثیرگذار، مگر نه؟
