اگر یک زبان آموز با سطح متوسط باشید، احتمالا با پیچیده ترین مبحث دستوری در زبان انگلیسی، یعنی جملات شرطی مواجه شده‌اید. در زبان انگلیسی 5 نوع جمله شرطی وجود دارد که از بین آنها، گرامر third conditional یا همان شرطی نوع سوم، جذاب ترین و در عین حال پیچیده ترین نوع جملات شرطی است، چرا که به شما این امکان را می‌دهد تا در مورد رویدادهای غیر واقعی زمان گذشته صحبت کنید.
در این مقاله تلاش می‌کنیم تا علاوه بر ارائه توضیحات در مورد انواع جملات شرطی، شما را با ساختار و کاربرد گرامر third conditional آشنا کنیم تا دغدغه‌تان را در این بخش دستوری به حداقل ممکن برسانیم. پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید:
انواع جملات شرطی کدامند؟
به عنوان یک قاعده کلی، جملات شرطی در زبان انگلیسی از دو بخش مهم تشکیل شده‌اند: قسمت اصلی یا (Main Clause)، قسمت پیرو که همراه با If است و به آن (If Clause) گفته می‌شود. بخش پایه یا اصلی جملات شرطی، همان طور که از نام آن پیداست در مورد رویداد یا عمل اصلی صحبت می‌کند و بخش شرطی، شرط انجام یک عمل را به ما می‌گوید.
به طور خلاصه، جملات شرطی جملاتی هستند که وقوع عملی را بیان می‌کنند، به شرط آنکه عمل دیگری انجام شود. به عبارت دیگر، در این جملات، وقوع یک رویداد یا عمل مشروط به وقوع عمل دیگری است.
این نکته را به خاطر داشته باشید که در تمام جملات شرطی کلمه If به معنای اگر و یا یکی از معادل‌های آن حتما استفاده می‌شود. در این قسمت پنج نوع جملات شرطی را به صورت خلاصه بررسی خواهیم کرد:
جملات شرطی نوع صفر (Zero Conditional)
اگر هر دو بخش اصلی و پیرو در جمله شرطی راجع به یک واقعیت علمی یا دائمی صحبت کند، در هر دو قسمت جمله از ساختار حال ساده یا گذشته ساده استفاده می‌کنیم و به آن جمله شرطی نوع صفر یا Zero Conditional گفته می‌شود.
⦁ If (When) + حال ساده / حال ساده
⦁ If /(When) + گذشته ساده/ گذشته ساده
⦁ If you heat water, it boils.
اگر آب را حرارت دهیم، می‌جوشد.
⦁ When I did my homework, my teacher was happy.
وقتی من تکالیفم را انجام دادم، معلمم خوشحال شد.
جملات شرطی نوع اول (First Conditional)
این نوع جمله شرطی، سناریوهای مربوط به زمان آینده یا آینده احتمالی را بیان می‌کند. به عبارت دیگر، شرطی نوع اول معمولا در مورد زمان آینده است و بیانگر عملی است که در آینده احتمالا انجام خواهد شد.
⦁ If + حال ساده/حال کامل/ حال استمراری/ will/can/might/should + فعل
⦁ If she knows the truth, she might not be happy.
اگر او حقیقت را بداند، ممکن است خوشحال نشود.
⦁ If you’ve finished with the dictionary, I’ll put it away.
اگر کارت با فرهنگ لغت تمام شده است، آن را سر جایش می‌گذارم.
جملات شرطی نوع دوم (Second Conditional)
شرطی نوع دوم به فرضیه‌های زمان آینده که احتمال درست بودن آن بعید است یا موقعیت‌های زمان حال که امکان انجام آنها غیر ممکن است اشاره دارد. مثلا وقتی کسی می‌گوید:” اگر به قدر کافی پول داشتم، کار نمی‌کردم”.
معنای جمله او این است که به قدر کافی پول ندارد و ناچار است کار کند. پس این جمله غیر واقعی است. در واقع، به همین دلیل است که معنای جملات شرطی نوع دوم به زمان حال و آینده مربوط می‌شود، اما فعل‌های این نوع جمله به شکل گذشته می‌آید.
⦁ If + زمان گذشته / would/could/might + فعل
⦁ If I wasn’t tired, I’d help you.( I’m tired and I can’t help you.)
اگر خسته نبودم، کمکت می‌کردم.( این جمله یعنی اینکه خسته‌ام و نمی‌توانم کمکت کنم.)
جملات شرطی نوع سوم (Third Conditional)
یکی از دشوارترین و جذاب ترین بخش‌های جملات شرطی، یادگیری گرامر third conditional یا همان آموزش شرطی نوع سوم است. چرا که اغلب اوقات زبان آموزان آن را با شرطی نوع دوم اشتباه می‌گیرند.
گرامر third conditional یا جملات شرطی نوع سوم مانند جملات شرطی نوع دوم بیانگر یک عمل یا وضعیت و حالت غیر واقعی است که امکان وقوع آن وجود ندارد. با این تفاوت که شرطی نوع دوم، مربوط به زمان حال و آینده غیر واقعی است، اما در این نوع شرطی ما از گذشته صحبت می‌کنیم.
⦁ If + had + P.P/ would/could/might + have + P.P
⦁ If I had known how you were going to react, I would have kept my mouth shut.
اگر می‌دانستم که قرار است چه عکس العملی نشان بدهی، دهانم را بسته نگه می‌داشتم.
جملات شرطی نوع مختلط (Mixed Conditional)
جملات شرطی مختلط زمانی استفاده می‌شوند که در هنگام صحبت کردن گذشته و حال را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم. در این حالت نیمی از جمله از نوع شرطی دوم و نیمی دیگر مربوط به نوع سوم است.
مثلا وقتی می‌گوییم:” اگر دیشب تا دیر وقت بیدار نمانده بودی، حالا اینقدر خسته نبودی”. قسمت شرط جمله مربوط به دیشب یعنی شرطی نوع سوم است و قسمت اصلی از زمان حال یعنی شرطی نوع دوم صحبت می‌کند.
⦁ If you hadn’t stayed up late last night, you wouldn’t be so tired now.
اگر دیشب تا دیر وقت بیدار نمانده بودی، حالا این همه خسته نبودی!
شرطی نوع سوم چیست؟
همان طور که در پاراگراف های قبلی گفتیم، آموزش شرطی نوع سوم، از جمله ساختارهای گرامریِ دشوار برای اغلب زبان آموزان است. اما در عین حال یکی از قدرتمندترین ابزارهایی است که شما با آن میتوانید سناریوهای غیر واقعی خود را درباره گذشته بیان کنید.
شاید برایتان این سوال پیش بیاید که مگر شرطی نوع سوم چه تفاوتی با بقیه شرطی‌ها دارد؟ در واقع، شما با یادگیری و آموزش گرامر third conditional میتوانید یاد بگیرید که چطور اوضاع و شرایط گذشته غیر واقعی را تصور کنید!
اگر فلان چیز متفاوت بود، فلان اتفاق می‌افتاد. مثلا دانشجویی که خوب درس نخوانده و نتوانسته است امتحانش را پاس کند به خودش یا فرد دیگری بگوید: “اگر بیشتر درس خوانده بودم، قبول شده بودم.”
ساختار این جمله از نوع شرطی نوع سوم است و به این معناست که من بیشتر درس نخواندم و برای همین هم قبول نشدم. به بیان ساده‌تر، ساختار گرامر third conditional برای ساختن جملاتی است که رویدادهای گذشته و به دنبال آن نتایج بالقوه را تحلیل می‌کند.
⦁ If they had warned us about the storm, we would have canceled the trip.
اگر در مورد طوفان به ما هشدار می‌دادند، سفر را لغو می‌کردیم. ( این جمله موقعیتی را تصور می‌کند که چگونه هشدار دادن قبلی از زمان گذشته می‌تواند تصمیم گیری را تغییر دهد.)
از شرطی نوع سوم چه زمانی استفاده می‌شود؟
کاربرد جملات شرطی نوع سوم بسیار گسترده است و ما به کمک جملات و گرامر third conditional می‌توانیم احساسات و رویدادهای مختلف را از گذشته به زبان بیاوریم. اما برای تشخیص هر چه بیشتر این نوع جملات، دانستن این موضوع که در چه مواقعی باید از شرطی نوع سوم استفاده کنیم، بسیار مهم است.
در این قسمت با مثال‌های دقیق‌تر کاربردهای ساختار گرامر third conditional را بررسی خواهیم کرد:
ابراز پشیمانی
یکی از رایج‌ترین کاربردهای گرامر third conditional، ابراز پشیمانی از اقدامات یا تصمیمات در زمان گذشته است که با بیان آنها این فرصت را به دست می‌آوریم تا موقعیت‌هایی را که دوست داشتیم طور دیگری پیش بروند تصور کنیم. یعنی در معنای ساده‌تر، به این موقعیت‌ها فکر کنیم و احساس پشیمانی‌مان را به زبان بیاوریم.
⦁ If you had driven carefully, you wouldn’t have had an accident.
اگر با احتیاط رانندگی کرده بودی، تصادف نمی‌کردی.
⦁ If I had studied harder, I wouldn’t have failed the test.
اگر بیشتر درس می‌خواندم، در آزمون مردود نمی‌شدم.
انتقاد یا تذکر دادن
کاربرد بعدی جملات شرطی نوع سوم مربوط به رویدادهایی است که به اشتباه رخ داده‌اند و شما با شناسایی و تعیین کردن مسئولیتِ انجام آنها به طور نامحسوس یا مستقیما مشخص می‌کنید چه کسی مقصر بوده است و به نوعی انتقاد خود را به زبان می‌آورید.
⦁ If she hadn’t been late for the interview, she might have gotten the job.
اگر او برای مصاحبه دیر نیامده بود، شاید می‌توانست آن شغل را بگیرد.
⦁ If the contractor had finished the project on time, we wouldn’t have missed the deadline.
اگر پیمانکار، پروژه را سر وقت به پایان می‌رساند، ما آخرین مهلت را از دست نمی‌دادیم.
پذیرفتن فرصت‌های از دست رفته
یکی دیگر از کاربردهای مهم ساختار گرامر third conditional، مربوط به تشخیص فرصت‌هایی است که از دست رفته‌اند.
به عبارت دیگر، اینکه در ذهنتان رویدادی را تصور می‌کنید که اگر آن اتفاق می‌افتاد، چقدر همه چیز می‌توانست برایتان متفاوت باشد. این موضوع در موقعیت‌های مربوط به تصمیم‌گیری بسیار رایج است.
⦁ If I had applied for that job,I might have gotten it.
اگر برای آن شغل درخواست داده بودم، شاید آن را می‌گرفتم.( در این جمله گوینده علاوه بر اظهار پشیمانی، به نوعی اعتراف می‌کند و می‌پذیرد که به دلیل درخواست ندادن، فرصت شغلی را از دست داده است.)
⦁ If we had invested in that startup, we could have made a fortune.
اگر روی آن شرکت استارت‌‌آپی سرمایه گذاری می‌کردیم، می‌توانستیم پول و ثروت زیادی به دست آوریم.(این جمله نشان دهنده از دست دادن یک فرصت سرمایه‌گذاری است.)
آرزو کردن
جالب است بدانید که آن دسته جملاتی که با I Wish برای زمان گذشته بیان می‌شوند، شباهت زیادی به جملات شرطی نوع سوم دارند!
در واقع، آرزوهای زمان گذشته و جملات third conditional، هر دو بیانگر موقعیت‌های غیر واقعی و فرضی در زمان گذشته‌اند که دیگر امکان وقوع آنها وجود ندارد. بنابراین، شما میتوانید آرزوهای گذشته و شرطی نوع سوم را با همدیگر استفاده کنید.
⦁ I wish I had taken my camera to the stadium. If I had, I could have taken fantastic photos.
ای کاش دوربینم را به استادیوم برده بودم. اگر دوربینم را برده بودم، می‌توانستم عکس‌های فوق‌العاده‌ای بگیرم.
⦁ I wish I had driven more carefully. I wouldn’t have had that bad accident, then.(= If I had driven more carefully,….)
ای کاش با احتیاط بیشتری رانندگی کرده بودم، در آن صورت تصادف به آن بدی نمی‌کردم. (یعنی همان اگر با احتیاط بیشتری رانندگی کرده بودم)
منفی کردن جملات شرطی نوع سوم (third conditional)
تا به اینجا کاملا برایتان توضیح دادیم که جملات شرطی نوع سوم چه کاربردی دارند و در چه موقعیت‌هایی استفاده می‌شوند، اما خوب است بدانید که این نوع جملات فقط در حالت مثبت به کار نمی‌روند و به صورت منفی و سوالی نیز در جملات مختلف کاربرد دارند.
برای منفی کردن این جملات کافیست کلمه “not “را بعد از would در بخش اصلی جمله شرطی قرار دهید، یعنی قسمتی که If ندارد.
⦁ If we had known you were coming, we would not have left early.
اگر می‌دانستیم که می‌آیید، به این زودی نمی‌رفتیم.
⦁ They would not have missed the flight, If they had set an alarm.
اگر آنها زنگ هشدار گذاشته بودند، پرواز را از دست نمی‌دادند.
سوالی کردن جملات شرطی نوع سوم third conditional
سوالی کردن با جملات شرطی نوع سوم، یکی دیگر از روش‌های درگیر کردن مخاطب با سناریوهای فرضی و غیر واقعی در گذشته هستند.
این سوالات اغلب کاربردهایی که پیش‌تر به آنها اشاره کردیم مثل فرصت‌های از دست رفته، تصمیم گیری، انتقاد و.. را بررسی می‌کنند. برای سوالی کردن این دسته از جملات شرطی کافیست از فرمول زیر پیروی کنید:
⦁ Would + فاعل + have + P.P, If + زمان حال کامل?
⦁ Would you have helped her, if she had asked for assistance?
اگر او درخواست کمک می‌کرد، آیا به او کمک می‌کردید؟
⦁ What would they have done, if they had received better guidance?
اگر آنها راهنمایی بهتری دریافت می‌کردند، چه کار می‌کردند؟ (چه کاری انجام می‌دادند؟)
آنچه از مقاله گرامر third conditional آموختیم:
گرامر third conditional صرفا مجموعه‌ای از قواعد دستوری نیست، این ساختار به شما کمک می‌کند تا رویدادهای غیر واقعی و به نوعی حسرت وارانه خود را به شیوه‌ای جذاب و سلیس برای مخاطبان خود بیان کنید.
از سوی دیگر، باعث می‌شود که از موقعیت‌های پرکاربرد مختلف که آوردن اما و اگر نیاز است، سربلند بیرون بیایید. در واقع، یادگیری و آموزش شرطی نوع سوم به ما کمک می‌کند تا با دقت بیشتری احتمالات گذشته را بررسی کرده و از آن برای برقراری ارتباط با دیگران استفاده کنیم.
در این مقاله تلاش کردیم تا با جزئیات تمام ساختار گرامری جملات third conditional یا شرطی نوع سوم را برایتان به همراه مثال‌های کاربردی توضیح دهیم، یادتان باشد که با تمرین و شناسایی کاربردهای این نوع جمله شرطی به راحتی میتوانید در مکالمه گفتاری و نوشتاری خود از این ساختار استفاده کنید. شما میتوانید برای یادگیری بهتر گرامر third conditional از اپلیکیشن زبان لرنیت استفاده کنید
سوالات متداول مقاله آموزش گرامر third conditional:
1- تفاوت شرطی نوع دوم و نوع سوم در چیست؟
شرطی نوع دوم و سوم هر دو بیانگر عمل یا حالت غیر واقعی و تخیلی هستند، اما تفاوت اصلی آنها این است که شرطی نوع دوم مربوط به زمان حال است و هیچ ارتباطی به گذشته ندارد و شرطی نوع سوم مربوط به زمان گذشته است و به حال مرتبط نیست.
2- آیا می‌توانم از افعال مدال دیگری به جز would در جملات شرطی نوع سوم استفاده کنم؟
بله. شما میتوانید از افعال مدال دیگری مانند could و might برای نشان دادن احتمال یا اجازه استفاده کنید.
3- با توجه به دشوار بودن گرامر third conditional چگونه می‌توانم این ساختار را سریع‌تر یاد بگیرم؟
از مثال‌های واقعی و غیر واقعی کمک بگیرید و آنها را برای موقعیت‌های مختلف شبیه سازی کنید. سعی کنید با جملات شرطی نوع سوم داستان بنویسید و جمله سازی کنید. این روش به شما کمک می‌کند تا این ساختار را موثرتر یاد بگیرید.
https://preply.com/en/blog/5-types-of-conditional-sentences-in-english
https://www.studysmarter.co.uk/explanations/english/english-grammar/third-conditional
https://www.wallstreetenglish.com/exercises/the-third-conditional
https://learnenglish.britishcouncil.org/grammar/b1-b2-grammar/conditionals-third-mixed
https://learnenglishteens.britishcouncil.org/grammar/b1-b2-grammar/third-conditional
https://www.englishcollege.com/post/what-difference-2nd-3rd-conditionals-why-mixed
